Dzisiaj mija równe dwadzieścia lat odkąd na półki sklepów w Kraju Kwitnącej Wiśni trafił pierwszy egzemplarz konsoli PlayStation. Z tej okazji postanowiłem przygotować zbiór 20 ciekawostek o PlayStation. O wielu z nich nie przeczytacie nigdzie indziej, dlatego jeżeli macie sceptyczne podejście do tego typu zestawień, to radzę się nie zniechęcać, gdyż pierwsze PlayStation kryje bogatą i niezwykle ciekawą historię, którą warto odkrywać. Parafrazując jedną z pierwszych reklam PlayStation – „Do not overestimate your knowledge of PlayStation” Jest to też swoiste podsumowanie mojej działalności na Strefie przez ten niespełna rok. Większość z ciekawostek już wnikliwie opisałem na stronie, dlatego posiadają one odnośniki do ich rozwinięć. Myślę, że te 20 ciekawostek o PlayStation znacznie powiększą waszą wiedzę na temat historii pierwszej i według mnie najlepszej konsoli Sony.1. Skąd ta nazwa?Wywodzi się jeszcze z czasów gdy Nintendo i Sony wspólnie pracowali nad specjalną przystawką do SNES mającą umożliwiać odtwarzanie gier zapisanych na płytach CD oraz konsolą do gier mającą być swoistą hybrydą owej przystawki i SNESa. Jak wiadomo owa współpraca zakończyła się zanim tak naprawdę się zaczęła, ale Sony postanowiło zostać przy tej nazwie i ochrzcić nią swoją pierwszą konsolę. Ken Kutaragi, główny architekt PlayStation tak tłumaczył dlaczego akurat zdecydowano się właśnie na nią „Jeżeli komputer służący do pracy jest stacją roboczą – workstation, to komputer przeznaczony do grania musi nazywać się PlayStation”.2. LiczbyPlayStation to pierwsza stacjonarna konsola, która sprzedała się w liczbie ponad 100 milionów egzemplarzy. W sumie gier na tę platformę sprzedało się blisko miliard (962,000,000), z których w największym nakładzie, blisko 11milionów sztuk, rozeszło się pierwsze Gran Turismo.3. Początki w PolsceJak wiadomo premiera PlayStation w Japonii miała miejsce 3 grudnia 1994 roku, natomiast do Europy konsola trafiła niecały rok później, a mianowicie 9 września 1995 roku. Właściwie wypadałoby napisać do części Europy, gdyż w Polsce „Sony Poland” oficjalnie zajęło się dystrybucją PlayStation dopiero w czerwcu bądź lipcu 1996 roku. Wcześniej można ją było dostać jedynie za pośrednictwem różnych sklepów sprowadzających konsole z Niemiec lub autoryzowanych dystrybutorów, takich jak np. firma LANSER z Elbląga. Cena startowa konsoli w naszym kraju była dość zaporowa i wynosiła aż 1599zł, przy średnim wynagrodzeniu w Polsce kształtującym się wówczas na poziomie 873zł. Więcej o historii PlayStation w Polsce przeczytasz tutaj. 4. „Wirtualna Gra PlayStation” w TVPPod koniec XX wieku Sony Poland dostrzegło chyba jakiś ukryty potencjał drzemiący w polskim rynku i postanowiło wypłynąć ze swoją konsolą na szerokie wody. Dzięki temu na antenie TVP1 pojawił się program „Wirtualna Gra PlayStation”, realizowany właśnie we współpracy z Sony. Celem tego programu było pokazanie przeciętnemu Kowalskiemu, że w ogóle coś takiego jak konsola PlayStation istnieje i że można się z nią dobrze bawić w miłej, rodzinnej atmosferze. Sony za sprawą programu chciało również przypomnieć Polakom, że w gry do konsoli powinni się oni zaopatrywać nie na bazarach i giełdach, ale w sklepach. Co z tego wyszło, możecie obejrzeć poniżej.Więcej o promocji PlayStation w TVP przeczytasz tutaj.5. Skąd to logo?Zostało zaprojektowane przez niejakiego Manabu Sakamoto prawdopodobnie pod koniec 1993 lub na początku 1994 roku. Litery „P” i „S” nawiązują oczywiście do nazwy konsoli, a cały koncept ma jednoznacznie pokazywać trójwymiarowe możliwości konsoli. Wbrew pozorom pomysłów na owe logo było sporo o czym najdobitniej świadczy poniższa grafika.Więcej o projektach logo przeczytasz tutaj.6. Prototypowe pady do PlayStationNie tylko logo do PlayStation ulegało w fazie przygotowania licznym modyfikacjom. Podobny los spotkał klasycznego pada do tej konsoli. Jak widać na poniższych zdjęciach projektanci z Sony mieli różne wizje odnośnie tego jak powinien on wyglądać. Przede wszystkim we wczesnych projektach widać dużą inspirację padem do SNESa, która wynikała zapewne z planowanej współpracy Sony z Nintendo, do której jak wiemy nie doszło.Więcej o prototypowych kontrolerach przeczytasz tutaj, a w tym miejscu znajdziesz historię ich tworzenia.7. Zapomniany pad SCPH-1010Mówiąc o padach warto pamiętać, że klasyczny pad który otrzymaliśmy w Europie i Stanach Zjednoczonych (SCPH-1080) w dniu premiery konsoli różni się nieznacznie od tego pada (SCPH-1010), który niespełna rok wcześniej pojawił się w Japonii wraz z premierą PlayStation. Otóż pierwszy pad do PSXa miał krótsze uchwyty niż ten, który trafił do Europy oraz znacznie krótszy kabel. Ponadto nie posiadał on przy wtyczce pierścienia ferrytowego, eliminującego ewentualne zakłócenia na kablu.Więcej o padzie przeczytasz tutaj.8. Pierwszy był Dual AnalogPozostając jeszcze w tematyce padów warto pamiętać, że zanim na świat przyszedł Dual Shock, to gracze mieli okazję wypróbować bardzo podobny kontroler, który nazywał się Dual Analog. W dużym uproszczeniu jest to taki Dual Shock tyle że z dłuższymi o ok. 1,5 cm uchwytami oraz z dodatkowym trybem analogowym, tzw. Analog Joystick Mode, który może ułatwić rozgrywkę np. w różnego rodzaju symulatorach lotniczych. Ponadto pad ten pozbawiony jest wibracji.Więcej o tym padzie przeczytasz tutaj.9. Charakterystyczny kolor płytZastanawialiście się kiedyś dlaczego spody gier do PlayStation są czarne? Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta. Otóż Sony chciało aby ich nośniki wyróżniały się czymś na tle konkurencji i nie wiąże się to wcale z żadnymi dodatkowymi zabezpieczeniami antypirackimi. Czarne spody płyt to po prostu efekt wykorzystania podczas tłoczenia czarnego atramentu.Więcej o czarnych płytach do PSX przeczytasz tutaj. 10. Nie wszystko czarne co PlayStationCo ciekawe nie wszystkie oryginalne gry na PlayStation mają czarne spody. Otóż w USA Squre Enix (Squaresoft) wydało kilka swoich szlagierowych tytułów – Chrono Cross, Final Fantasy VIII, Final Fantasy VIII, Final Fantasy IX, Final Fantasy Anthology, Final Fantasy Chronicles, Final Fantasy Origins w edycji Gratest Hits (odpowiednik europejskiej Platyny), zapominając chyba o tym, że powinny one mieć czarne spody, dzięki czemu do sklepów trafiły oryginalne licencjonowane gry ze srebrnymi spodami. W związku z tym twierdzenie, że wszystkie gry na PSX mają czarne spody nie jest do końca poprawne.Więcej o „srebrnych” płytach przeczytasz tutaj.11. Poczuj grę i to dosłownieOkazuje się, że w dwie gry na PlayStation możemy nie tylko zagrać, ale również je poczuć, a są nimi FIFA 2001 oraz Gran Turismo 2. Wszystko dzięki technologii „scratch and sniff”, popularnej w latach 70tych i 80tych ubiegłego wieku, która w dużym uproszczeniu polega na „umieszczeniu” zapachu na papierowej karcie lub naklejce, uwalnianego pod wpływem pocierania. To właśnie dzięki niej, pocierając wierzchnią stronę płyt z grą FIFA 2001 możemy poczuć zapach murawy, natomiast w przypadku Gran Turismo 2 – zapach palonego ogumienia samochodowego.Więcej o tych grach przeczytasz tutaj.12. PlayStation dla każdego uczniaW Stanach Zjednoczonych PlayStation wykorzystywano w szkołach do nauki czytania, pisania oraz matematyki. W tym celu firma Lightspan przygotowała pakiet kilkudziesięciu płyt ze specjalnym oprogramowaniem do nauki, przy wykorzystaniu konsoli PlayStation. Natomiast Sony po bardzo niskich cenach oferowało swoje konsole szkołom oraz wsparcie techniczne, dzięki czemu w wielu z nich powstały specjalne pracownie wyposażone w konsole, zamiast komputerów. Uczniowie mieli również możliwość wypożyczenia PlayStation i nauki w domu. W sumie w programie do 2001 roku wzięło udział ok. 4000 szkół z blisko 40 stanów.Więcej o programie Lightspan przeczytasz tutaj.13. Polygon ManJak wiadomo pierwsze PlayStation nie doczekało się jednej wiodącej maskotki. Dla wielu, zwłaszcza Europejczyków, taką funkcję pełniła zawsze postać Crasha, w Japonii wielu markę PlayStation kojarzy z kotem Toro Inoue. A w USA? Tutaj sprawa wyglądała dość ciekawie, gdyż amerykański oddział Sony Computer Entertainment chciał wypromować na swoją oficjalną maskotkę postać Polygon Mana, który choć nie pojawił się w żadnej z gier, to dość często był wykorzystywany w kampanii promocyjnej, przygotowującej amerykański rynek na pojawienie się konsoli. Wszystko szło dobrze do czasu gdy na postać tą natrafił Ken Kutaragi, który nie pozostawił na jej wykonaniu suchej nitki. Tym sposobem Polygon Man szybko zniknął z reklam i aż do roku 2012 było o nim cicho. Wtedy to Sony postanowiło trochę zrehabilitować tę postać i umieścić ją jako finalnego bosa w grze PlayStation All-Stars Battle Royale.14. Ridge RacerTo pierwsza gra wydana na PlayStation w Europie. Co ciekawe sam plik z grą na płycie o pojemności 650MB zajmuje zaledwie 2MB, a więc 0,3 procenta jej całkowitej objętości. Niewykorzystane miejsce twórcy z Namco postanowili zapełnić ścieżką dźwiękową i tutaj kolejna ciekawostka. Ponieważ sama gra zajmuje tak mało miejsca, to po jej załadowaniu płyta z grą staje się już bezużyteczna i można ją wyciągnąć, podmieniając ją na np. inną płytę z muzyką, dzięki czemu podczas rozgrywki będziemy mogli posłuchać swoich ulubionych utworów.Więcej o Ridge Racer przeczytasz tutaj.15. Gry po polskuJak się okazuje na PlayStation pojawiło się kilka gier w języku polskim i nie mówię tu wcale o grach, które można było kupić na bazarze, a w których mogliśmy bardzo często usłyszeć piękną polszczyznę, tyle że w rosyjskim lub ukraińskim wydaniu. Otóż w oficjalnej dystrybucji pojawiło się kilka gier w których zobaczymy bądź usłyszymy język polski, a jedną z nich jest Księga Dżungli Groove Party.Więcej o grach po polsku na PSX przeczytasz tutaj.16. Gry z Game Boy na PlayStationWystarczy specjalna przystawka, którą podpina się do portu równoległego w konsoli, by móc nasze PlayStation zamienić w stacjonarnego Game Boya, uruchamiającego oryginalne kartridże.Więcej o przystawce pozwalającej na granie w gry z GB przeczytasz tutaj.17. Pełnia możliwości Dual Shock’aApe Escape to jedyna gra na PlayStation, która w 100% wykorzystuje możliwości Dual Shock’a. Zresztą to właśnie z myślą o tym kontrolerze została ona stworzona. W grze nie tylko mamy możliwość sterowania oboma analogami, ale również możemy korzystać z zapomnianych przez wielu posiadaczy szaraków, przycisków L3 oraz R3.Więcej o grze Ape Escape przeczytasz tutaj.18. Multimedialny kombajnPierwsze PlayStation oprócz odtwarzania gier umożliwia również odtwarzanie muzyki w formacie Audio CD. Niemniej to nie jedyne multimedialne możliwości tej konsoli. Znów za sprawą odpowiednich przystawek poczciwy PSX umożliwia także, przy wykorzystaniu portu równoległego, odtwarzanie muzyki zapisanej w formacie mp3 oraz oglądanie filmów w formacie VCD.Więcej o przystawce mp3 przeczytasz tutaj, a o przystawce VCD tutaj.19. Pierwszy handheld SonyPocketStation to jedno z najciekawszych urządzeń stworzonych przez Sony z myślą o PlayStation, które niestety nie doczekało się ani amerykańskiej, ani europejskiej premiery. W bardzo dużym uproszczeniu jest to po prostu rozbudowana karta pamięci, która posiada własny procesor i pamięć, dzięki czemu można na niej nie tylko przetrzymywać zapisane stany gry oraz je przeglądać, ale również wyświetlać proste animacje, a nawet grać w gry takie jak Crash, Street Fighter, czy choćby Doom!Więcej o PocketStation przeczytasz tutaj.20. Różne wersje kolorystyczne PlayStationWbrew pozorom pierwsze PlayStation doczekało się kilku oficjalnych wersji kolorystycznych, porzucając w ten sposób wszechobecną szarość. Niestety zaszczyt ten spotkał jedynie limitowane edycje konsoli w związku z czym ich zdobycie nie należy do łatwych, a nawet jeśli to wiąże się ono ze sporym wydatkiem. Oprócz klasycznego szarego modelu, Sony wypuściło również konsole w kolorze – niebieskim i zielonym (wersja deweloperska), czarnym (Net Yaroze), granatowym (specjalna edycja konsoli wypuszczona z okazji sprzedaży 10 milionowego egzemplarza PSX), oraz białym/jasno szarym (specjalna wersja konsoli na rynek azjatycki, umożliwiająca odtwarzanie filmów VCD).Więcej o różnych wersjach kolorystycznych PlayStation przeczytasz tutaj.