W świecie pierwszego PlayStation możemy spotkać się z całą masą różnego rodzaju skrótów i oznaczeń wykorzystywanych przez SCE (Sony Computer Entertainment) do właściwego klasyfikowania produkowanych lub licencjonowanych przez firmę konsol, akcesoriów oraz gier. Wbrew pozorom oznaczenia te są bardzo przydatne – przykładowo podczas wyszukiwania informacji o konkretnym przedmiocie, robienia zakupów czy nawet przeglądania Strefy, gdzie dość często nimi operuję. W związku z tym postanowiłem zebrać je wszystkie w jednym miejscu oraz spróbować wyjaśnić ich znaczenie, tak by od tej pory każdy czytelnik Strefy mógł się nimi łatwo posługiwać.Praca nad tym zestawieniem nie była wcale taka łatwa, gdyż o ile zastosowanie większości z oznaczeń jest dość łatwe do ustalenia, o tyle np. rozwinięcie ich skrótowych nazw to trochę wróżenie z fusów, gdyż nie istnieje chyba (lub nie potrafię go znaleźć) żadne wiarygodne źródło, zajmujące się wcześniej tą tematyką. W związku z tym rozwinięte nazwy oznaczeń w tym wpisie, jeżeli takowe się pojawiają, proponuję traktować raczej poglądowo, a skupić się bardziej na ich zastosowaniu. Co ciekawe, mam wrażenie że nawet samo Sony w pewnym momencie gubiło się we właściwym klasyfikowaniu swoich produktów związanych z pierwszym PlayStation. Najlepszym tego przykładem są choćby podwójne oznaczenia tego samego akcesorium, np. Arcade Stick od ASCII w Europie raz ma oznaczenie SCEH, a raz SLEH lub używanie tego samego oznaczenia przy okazji dwóch kompletnie różnych akcesoriów, np. oznaczenie SCEH-0001 znajdziemy zarówno na niektórych wersjach kontrolera ASCII Specialized Pad, jak i na adapterze USB do mikrofonów SingStar do PlayStation 2.Na szczęście pomimo tych zawirowań udało mi się jakoś sklasyfikować najważniejsze oznaczenia związane z pierwszym PlayStation oraz je opisać poniżej.1. SCEI (Sony Computer Entertainment, Inc) to skrót od nazwy japońskiego oddziału Sony odpowiedzialnego w całości za wszystko co związane z marką PlayStation. Oddział w zasadzie jako niezależna firma powstał pod koniec 1993 roku, a jego logo możemy zobaczyć jako pierwsze za każdym razem gdy odpalamy naszego PSXa – to ten charakterystyczny żółto-pomarańczowy romb z biosu konsoli. W kolejnych latach zdecydowano o powstaniu pododdziałów firmy w pozostałych regionach, a więc w Stanach Zjednoczonych – SCEA (Sony Computer Entertainment America) oraz w Europie – SCEE (Sony Computer Entertainment Europe). W zależności od regionu z którego pochodzi nasza konsola z tymi skrótami spotkamy się podczas uruchamiania PSXa i znajdziemy je pod logo PlayStation w biosie.2. SCPH (Sony Computer PlayStation Hardware) to najważniejsze oznaczenie Sony, które znajdziemy na sprzęcie zaprojektowanym i bardzo często wyprodukowanym przez SCE. Mowa tutaj przede wszystkim o konsolach oraz najważniejszych akcesoriach.W przypadku konsol oznaczenie SCPH jest wspólne dla każdego z regionów, w związku z tym dopiero po numerze następującym zaraz po nim jesteśmy w stanie poznać z jakiego regionu pochodzi dana konsola i tak:SCPH-xxx0 – oznacza konsolę przeznaczoną na rynek japoński (NTSC-J)SCPH-xxx1 – oznacza konsolę przeznaczoną na rynek amerykański i kanadyjski (NTSC-U/C)SCPH-xxx2 – oznacza konsolę przeznaczoną na rynek europejski i australijski (PAL)SCPH-xxx3 – oznacza konsolę przeznaczoną na rynek azjatycki (NTSC-J)Ponadto w przypadku konsol wydanych na rynku europejskim możemy mówić o jeszcze jednym podziale – ze względu na rejon w którym została ona wydana i tak obok oznaczenia SCPH-xxx2 możemy znaleźć (choć nie zawsze) jedną z poniższych liter:A – mowa o konsoli przeznaczonej na rynek australijski. B – mowa o konsoli przeznaczonej na rynek brytyjski. C – mowa o konsoli przeznaczonej dla kontynentalnej Europy, w tym rzecz jasna Polski.Po co takie dodatkowe oznaczenie? Sprzętowo konsole A, B i C nie różnią się niczym. Zmiany wynikają po prostu z dobrania odpowiednich wersji językowych instrukcji oraz okablowania, np. w kontynentalnej Europie konsole sprzedawano w zestawie z kablem AV, a na Wyspach z kablem antenowym.W przypadku akcesoriów sprawa jest dużo prostsza gdyż w zasadzie nie ma mowy o żadnej regionalizacji. Oznacza to, że przykładowo kontroler DualShock został wydany wszędzie z tym samym oznaczeniem SCPH-1200 i zadziała zarówno z konsolą PAL, NTSC-J jak i NTSC-U/C. Napisałem „w zasadzie” gdyż są pewne nieliczne wyjątki, w przypadku których zastosowano regionalizację akcesoriów tak jak w konsolach, mowa np. o ekranie do PS one czy niektórym okablowaniu. Na szczęście są to bardzo nieliczne wyjątki.Warto jeszcze dodać, że o ile większość najważniejszych akcesoriów do PlayStation ma to samo oznaczenie w każdym z regionów np. cyfrowy pad – SCPH-1080, karta pamięci – SCPH-1020, kontroler DualShock – SCPH-1200, adapter MultiTap – SCPH-1070 to czasem znajdziemy również na nich lub na ich opakowaniach różnego rodzaju dodatkowe symbole, a w zasadzie litery:Litery E i U pojawiają jedynie na opakowaniach i obrazują region z którego pochodzi dane akcesorium. Litera E oznacza oczywiście rynek europejski, a U amerykański. Różnica w zasadzie sprowadza się do samego opakowania, tzn. MultiTap SCPH-1070e będzie miał po prostu inne pudełko niż ten o oznaczeniu SCPH-1070u. Niemniej oba adaptery są same w sobie identyczne.Litery H, A i M pojawiają się jedynie na cyfrowym padzie oraz DualShocku i oznaczają producenta, któremu SCE powierzyło produkcję kontrolera. Litera H oznacza firmę Hosiden, A oznacza Alps, a M oznacza Mitsumi. Różnice pomiędzy nimi są na tyle duże, że niemożliwe jest zamienne przekładanie tego co się znajduje w środku jednego pada do drugiego, dlatego dobrze wiedzieć, jaki konkretnie model posiadamy.Litery R, S, H pojawiają się jedynie na oryginalnych kartach pamięci, choć nie zawsze, i obrazują zastosowanie różnych chipów przy produkcji karty.Ponadto w przypadku oryginalnych padów oraz kart pamięci możemy się również spotkać z całą masą innych liter, np. Y, WJ, LI, GJ, RQ, BJ, HI, B, D, C i wielu, wielu innych, które możemy znaleźć jedynie na opakowaniach i które oznaczają wariant kolorystyczny danej karty pamięci lub pada.3. SLEH (Sony Licensed Europe Hardware), SLUH (Sony Licensed USA/Canada Hardware) oraz SLPH (Sony Licensed PlayStation Hardware) to oznaczenia, które możemy spotkać na stworzonych przez zewnętrzne firmy, ale licencjonowanych przez Sony, akcesoriach wydanych w poszczególnych regionach – PAL, NTSC-U/C oraz NTSC-J. Pod tym oznaczeniem i odpowiednim numerem nie kryją się wyłącznie różnego rodzaju kontrolery jak choćby pady, pistolety, maty do tańczenia, ale również niektóre akcesoria np. torby na konsole czy też pokrowce na gry.Pomimo różnych oznaczeń akcesoria te można używać zamiennie w każdym z regionów, a więc przykładowo europejski neGcon o oznaczeniu SLEH-0003 zadziała zarówno z amerykańską, jak i japońską konsolą. Po co zatem ta różnorodność w tych oznaczeniach? Chodzi o to, że firmy wydające swoje akcesoria na poszczególnym rynku, oczywiście na licencji Sony, nie zawsze chciały, lub przede wszystkim nie zawsze miały fundusze by wydawać swoje kontrolery również na innych rynkach. W związku z tym każdy z nich, a więc rynek PAL, NTSC-U/C oraz NTSC-J ma swoje własne charakterystyczne, licencjonowane kontrolery. Wyjątek stanowią kontrolery takich gigantów jak np. Namco czy ASCII, które mogły sobie pozwolić na globalną dystrybucję. Oczywiście najwięcej licencjonowanych akcesoriów (SLPH) znajdziemy w Japonii i jest ich bodaj blisko 150. Europa (SLEH) wypada na tym tle niestety blado i może pochwalić się niespełna 30 licencjonowanymi akcesoriami.Będąc przy Europie warto odnotować jedną ciekawostkę. Otóż Sony początkowo oznaczało swoje akcesoria na Starym Kontynencie oznaczeniem SCEH, a nie SLEH. Mowa tutaj o dwóch pierwszych licencjonowanych akcesoriach, a więc SCEH-0001 Specialized ASCII Pad oraz SCEH-0002 Arcade Stick również od ASCII. Stosunkowo szybko jednak z jakiś względów zdecydowano o zmianie tego oznaczenia na SLEH, które znajdziemy już na wszystkich wydanych później akcesoriach, w tym co ciekawe na wspomnianych dwóch kontrolerach z późniejszej dystrybucji.4. SCES (Sony Computer Europe Software), SCUS (Sony Computer USA/Canada Software) oraz SCPS (Sony Computer PlayStation Software) to oznaczenie, które znajdziemy na grach wydawanych przez SCE (poza paroma wyjątkami) oraz bardzo często tworzonych przez studia będące w bardzo bliskiej współpracy z firmą. Czasami z tym oznaczeniem, np. SCES wydawano również dema z grami np. Demo 1.5. SLES (Sony Licensed Europe Software), SLUS (Sony Licensed USA/Canada Software) oraz SLPS (Sony Licensed PlayStation Software) to oznaczenie, które znajdziemy na grach wydawanych i produkowanych przez inne firmy, ale na licencji SCE. Czasami z tym oznaczeniem, np. SLES wydawano również dema dołączane do pełnych wersji gier lub Oficjalnego PlayStation Magazynu UK.Ponadto w Japonii można się spotkać również z innymi oznaczeniami gier, również licencjonowanych przez Sony, ale wydawanych i produkowanych przez inne firmy. Mowa tutaj przede wszystkim o grach z oznaczeniem SLPM (Sony Licensed PlayStation ?) oraz SIPS (Sony ? PlayStation Software)6. SCED (Sony Computer Europe Demo), SLED (Sony Licensed Europe Demo) oraz PBPX (?) to oznaczenia płyt zawierających wersje demonstracyjne gier bądź jakieś materiały promocyjne. Pierwsze dwa oznaczenia tyczą się Europy, znajdziemy je choćby na płytach z Oficjalnego PlayStation Magazynu. Oznaczenie PBPX ma bardziej uniwersalny wymiar. Występuje ono przede wszystkim na płytach z kompilacjami różnych dem, czasem w towarzystwie innych oznaczeń, jak np. w przypadku Demo 1. Znajdziemy je również na demówkach do PlayStation 2, także wydanych w Stanach.Zapewne jest jeszcze więcej oznaczeń płyt z wersjami demonstracyjnymi gier w innych regionach NTSC-U/C i przede wszystkim NTSC-J, ale z racji tego, że ciężko do nich uzyskać fizyczny dostęp nie byłem w stanie wszystkich zweryfikować.7. DTL-H (Developer Tool Hardware) to jak samo rozwinięcie wskazuje oznaczenie charakterystyczne dla narzędzi przygotowanych przez Sony dla deweloperów i mowa tutaj zarówno o deweloperskich wersjach konsoli PlayStation czy kontrolerach, jak i oprogramowaniu, kablach oraz narzędziach do PC, niezbędnych przy tworzeniu gier na tę platformę.8. KSM to oznaczenie dedykowane dla poszczególnych modeli lasera montowanego w pierwszym PlayStation.KSM-440AAM laser montowany w konsoli SCPH-1000 KSM-440ACM laser montowany w konsoli SCPH-1002 KSM-440ADM laser montowany w konsolach SCPH-5502, SCPH-5552, SCPH-7002 KSM-440AEM laser montowany w konsolach SCPH-7502, SCPH-9002 KSM-440BAM laser montowany w konsoli SCPH-1029. LSP (LightSpan Software PlayStation lub LightSpan Project) to oznaczenie występujące na oprogramowaniu edukacyjnym stworzonym z myślą o pierwszym PlayStation i wykorzystywanym w szkołach w Stanach Zjednoczonych. Więcej o programie tutaj.To by było na tyle jeśli chodzi o oznaczenia często występujące w świecie PlayStation. Mam nadzieję, że po lekturze tego wpisu będzie wam się łatwiej w nim poruszać. Zdaje sobie też sprawę, że jest to wiedza dość szczegółowa i nie każdego może zainteresować, ale tak jak wspominałem na samym początku wydaje mi się, że dobrze jest mieć taki wykaz oznaczeń w jednym miejscu by w razie potrzeby móc z niego skorzystać. Poza tym czasem dobrze wiedzieć jaką konsolę, a zwłaszcza kontroler posiadamy, zwłaszcza jeśli chcemy znaleźć dla niego części zamienne.
